Onlangs was ik te gast bij de viering van 100 jaar Action Chrétienne en Orient (ACO, Christelijke Actie in de Oriënt), in Straatsburg. Daar werd deze organisatie honderd jaar geleden opgericht door kerken uit Frankrijk, Zwitserland en Nederland – eerst als Morgenlandzending en later de Gereformeerde Zendingsbond – om protestantse christenen in het Midden-Oosten te ondersteunen in hun missie.
In de afgelopen honderd jaar is ACO veranderd van een westerse missionaire organisatie in een partnerschap van kerken uit oost en west die gezamenlijk optrekken ten dienste van het koninkrijk van God. Dat proefde je in de herdenkingsdienst voor het 100-jarig bestaan van ACO. Oosterse christenen baden voor ons, westerse voor hen. Hoewel wij financieel vast meer kunnen bijdragen dan de kerken in het Nabije Oosten, ligt dat geestelijk gezien misschien wel andersom.
Druk van overheid was effectief
Bij de viering werd ik geraakt door de enorme geestelijke veerkracht van de kerken in het Oosten. De protestantse, Farsi sprekende kerk in Iran is zo goed als geheel verdwenen. De druk van de overheid op de kerken is uitermate effectief geweest en veel predikanten moesten vertrekken. Sommigen hebben hun leven gegeven. In Libanon en Syrië is de economische crisis niet te bevatten en het leven als minderheid onder een meerderheid van moslims is moeilijk. En de genocide op de Armeniërs in 1915 laat nog steeds zijn sporen na; de huidige crisis met Azerbeidzjan is een nieuwe uitdaging.
En toch proefde ik bij alle partners een diep vertrouwen dat God doorgaat met zijn werk. Zij getuigden van een diep geloof dat Hij hun op de plek waar ze nu zijn, geeft wat ze nodig hebben om Hem te dienen. En er worden telkens nieuwe en creatieve wegen gezocht om het evangelie door te geven.
De één trekt intensief op met de jongeren die weg willen. Hij leert ze niet te letten op de plaats waar ze zijn, maar op wat God van hen vraagt, waar ze ook zijn. Dat het echt niet makkelijker is om christen te zijn in het Westen, al is het leven comfortabeler en in zekere zin eenvoudiger. Voor een ander is het een roeping geworden om de Iraanse kerk in de diaspora te dienen en te bemoedigen. Een derde is vooral betrokken op het geven van online theologisch onderwijs aan moslims die in het Midden-Oosten Jezus gaan volgen, maar daar niet openlijk voor uit kunnen komen en al helemaal geen theologie kunnen studeren. Weer een ander blijft trouw zijn gemeente dienen en hulp verlenen in Syrië, zelfs als zijn stad wordt platgebombardeerd.
Niet zo rijk
Als het gaat over authentiek en veerkrachtig christen-zijn, dan moet ik eerlijk zeggen dat ik mijzelf en de kerk in Nederland niet zo rijk vind. Al deze christenen hebben op de een of andere manier weerstand of vervolging ervaren. En toch blijven ze trouw. Dat heeft mij geraakt. Zij inspireren mij om vol te houden in mijn westerse wereld. Waar geloof steeds meer een irrelevant product wordt, alleen nog bedoeld om ons gevoel van wellness te vergroten.
Wat ik terugkreeg van deze toegewijde christenen was dat ze zo bemoedigd worden door onze blijvende steun aan hen. Zij getuigden dat ze het kunnen volhouden omdat ze deel uitmaken van onze partnership, van ACO. En dat christenen uit heel de wereld voor hen bidden én hen komen opzoeken. ‘Je kunt het immers niet alleen als het moeilijk wordt!’
Hoe bijzonder. Dat was één van de principes van de onlangs overleden Anne van der Bijl: ‘Je moet niet alleen bijbels sturen, je moet ook naar christenen die het moeilijk hebben toe gaan.’ Dat is nog steeds een belangrijke waarde binnen Open Doors, de organisatie die uit het werk van Anne is voortgekomen. Misschien moeten christenen uit het Midden-Oosten dan ook maar wat vaker bij ons komen, zodat ik me niet laat meenemen in de krachtige stroom van secularisatie. Wij betalen wel.
Deze column verscheen eerder in het Nederlands Dagblad:
https://www.nd.nl/opinie/columns/1145243/deze-mensen-inspireren-mij-om-vol-te-houden-in-mijn-westerse-we