Foute boeken

De bijbel en de koran liggen allebei op de tentoonstelling: ‘foute boeken….? in het Meermanno museum in Den Haag, tot 1 maart 2020. Er staat bewust een vraagteken achter de titel. Bezoekers worden aangemoedigd zelf een oordeel te vellen of boeken al dan niet goed of fout zijn. Maar ja, de boeken zijn niet voor niets geselecteerd. Er liggen stereotype racistische boeken, zoals Sjors en Sjimmieen Kuifje in Afrika,boeken die seksistisch zijn of stereotiep vrouw onvriendelijk, zoals Turks Fruiten –ja geloof het of niet –Jip en Janneke. Je komt er Mein Kampfvan Hitler tegen naast het Rode Boekje van Mao. En dan ook de Bijbel en de Koran.

Veel mensen vandaag, inclusief sommige christenen,zullen zeggen:‘de Koran past helemaal in het rijtje. Vrouwonvriendelijk, gewelddadig, en antisemitisch; het boek eist de doodstraf voor mensen die hun geloof vaarwel zeggen en wil de wereld veroveren voor de islam.Anderen zullen iets soortgelijks zeggen over de bijbel. Intolerant, vrouwonvriendelijk en homofoob. Religieuze boeken zijn toch de oorzaak van veel ellende in de wereld. Het zijn foute boeken.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik er wel even van opkeek. Bijbel en Koran in de hoek van foute boeken….?! Zo heb ik de Bijbel nog nooit beleefd. Het is natuurlijk de vraag wie bepaalt wat goed of fout is. En dat is een lastige, in een seculiere wereld. Toen ik op de middelbare school zat, zo’n 30 jaar geleden, wisten we ook allang dat Turks Fruit vrouwonvriendelijk was en dat de seksuele revolutie een hoop keerzijden had. En dat nota bene op grond van die zogenaamd ‘foute’ Bijbel. In het licht van de #metoo discussie was de bijbel zo fout nog nieten zijn tijd ver vooruit.

De meeste mensen hebben de bijbel, noch de koran ooit ingekeken, laat staan gelezen. En als ze het al gelezen hebben vraag ik me af of ze begrijpen hoe een geloofsgemeenschap met bronnen omgaat. Prima als je daar niets van snapt, maar leg die heilige boeken dan niet in een museum voor mogelijk foute boeken, op één lijn met Turks FruitenMein Kampf. Dat laat voor mij alleen maar zien hoe religieus ongeletterd je bent.

Of zou er toch wat in zitten?Als je de bijbel bekijkt met de ogen van de moderne mens…. Is het dan niet een fout boek?Ja, er staan moeilijke en aanstootgevende verhalen in. Maar dat is nog niet het belangrijkste. De bijbel vertelt mij dat er een God is, die mijn leven toetst. Die mij rekenschap vraagt van wat ik doe.Dat is in vandaag voor velen onacceptabel. Wij zijn zelf verantwoordelijk voor de keuzes die wij maken en wij bepalen zelf onze koers.

De tentoonstelling foute boeken doet me denken aan een video van Open Doors van al weer enige tijd geleden: het gevaarlijke boek (https://www.youtube.com/watch?v=PxFxCEZ4w5Y). De documentaire laat zien dat veel overheden en dictatoriale regimes bang zijn voor de Bijbel. Want dit boek stelt onrecht en onderdrukking aan de kaak. Alle machthebbers moeten verantwoording afleggen aan de Allerhoogste. Hebben zij recht gedaan? Hebben ze zich gehouden aan de opdracht die ze van Hem gekregen hebben?Bovendien gebeurt er wat als mensen dit boek gaan lezen. Tirannen gaan op de knieën, Moslims gaan Jezus volgen en eenvoudige onderdanen zeggen dat ze God meer moeten gehoorzamen dan hun eigen leiders. Misschien moet je inderdaad oppassen met die boek. In ieder geval als je je eigen religie of dictatuur in stand wilt houden. Daarom is de bijbel voor veel regimes en ideologieën een fout boek.

Binnenkort komt de ranglijst van Open Doors weer uit, met landen waar christenen het meest vervolgd worden. Veel van deze gelovigen lijden omdat ze dit zogenaamd foute boek lezen en gehoorzamen. Misschien goed om eens aan te denken als je de tentoonstelling foute boeken…? gaat bezoeken.