Als ik terugkijk op het afgelopen jaar, dan kan ik er eigenlijk niet bij hoeveel er ineens mogelijk is geworden, wat daarvoor op principiele bezwaren stuitte. Ik heb al eens eerder geschreven over handen geven, wat zo fundamenteel bij onze cultuur hoorde, dat eigenlijk niet werd geaccepteerd als moslims dat principiele redenen niet wilden doen. Nu hoor je daar niemand meer over. Hetzelfde geldt voor wat er in de kerk allemaal niet mogelijk is. Je kunt tegenwoordig via internet op een computerscherm, lees tv, uitzendingen van diensten van de Ger Gem meemaken, terwijl dit kerkgenootschap nog steeds tegen televisie is. Talloze kerken die principieel tegen een beamer waren zijn spontaan overgegaan op een beamer. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Bijzondere omstandigheden laten zien dat heel veel relatief is.
Maar er is nog iets anders dat heel hard is gaan schuiven. Complottheorieen.
Dat was tot voor kort vooral iets van landen buiten Europa, M.O. etc. en iets dat vooral liet zien hoe moslims nog steeds zouden achetrlopen bij de beschaafde westerse wereld geen hand wilden geven niet werden. Er is nu ongeveer een jaar Corona in Nederland. Toen wij naar het Midden Oosten vertrokken, zo’n 20 jaar geleden, kregen we uit onze omgeving nogal eens te horen dat je moest oppassen met Arabieren in het algemeen, en met moslims in het bijzonder. Waarom? Omdat je ze niet zou kunnen vertrouwen. Ze liegen en lichten je op waar je bij staat. Zo klonk het nog wel eens, uit de mond van mensen die overigens vaak nog geen voet in het Midden Oosten hadden gezet. En zeker, we zijn best wel eens opgelicht en bij de neus genomen, overigens door christenen niet minder dan door moslims. Toch kan ik niet zeggen dat de mensen die ik heb leren kennen nu door hun afkomst onbetrouwbaarder zijn dan de gemiddelde Nederlandse burger.
Dat feit wordt de laatste maanden op nog een hele andere manier bevestigd. Eén van de dingen die je in het Midden Oosten vrij stelselmatig tegenkomt, is het rondgaan van complottheorieën. Over de overheid, die corrupt is en alles doet om de bevolking het leven zuur te maken, over hoe het Westen en de staat Israël er alles aan doen om het Midden Oosten klein te houden en te overheersen. Ook op andere manieren is er wel eens irrationele paniek. Bij een zonsverduistering kunnen mensen zomaar binnen blijven uit angst voor gevaarlijke straling en bij Corona weet je ook niet meer wie het waar vandaan al dan niet bewust heeft meegenomen. Op zich allemaal niet zo schokkend, maar voor veel Westerlingen wel een teken van inferioriteit. Irrationele angst voor allerlei zaken, waar we in tussen in het Westen al lang afstand van genomen hebben. We blijken ineens heel erg vatbaar voor complottheorieen. Nu komt dat niet helemaal uit de lucht vallen. Uit onderzoek blijkt dat waar de wereld onvoorspelbaarder wordt, waar het leven onzeker is en bedreigd wordt door oorlog, economische crises of door ziektes, complot theorieen evenredig toenemen.
Voor mij klinken sommige dingen die ik hoor als volkomen absurd. Dat mensen zich afvragen hoe bedreigend Corona is, kan ik me voorstellen en of de maatregelen in verhouding staan. Het is altijd goed om moeilijke afwegingen te blijven doordenken en bespreken. Maar dat mensen denken dat artsen een pandemie faken, mensen 20.000 euro betalen om op de IC te gaan liggen, Bill Gates de wereld wil infecteren met chips, en dat dit dan ook is wat het bijbelboek openbaring al heeft voorspeld, daar kan ik echt niet bij. Dat een groot deel van de republikeinen in Amerika gelooft dat …. (cf. NOS), dat snap ik dan weer niet.
Wat in ieder geval duidelijk is, is dat er niet zo heel veel verschil is tussen het Westen, het Oosten, tussen Nederlanders, Amerikanen en Arabieren, Christenen en moslims. We zijn allemaal even vatbaar voor complotdenken…
Bij ons is het wel anders dan in het MiddenOosten. Hier zie je ineens een hele grote weerstand tegen de wetenschap, het onderwijs en de zogenaamde elite. Je kunt de wetenschap niet vertrouwen, artsen eigenlijk ook niet, want die faken een pandemie en betalen 20000 euro aan mensen om op de IC te gaan liggen (hoe ze dan die diepe en lange coma faken, daar wordt dan weer niet over nagedacht, net zo min als al die mensen die overleden zijn en het verdriet van hun familie.
Dat ken ik uit het Midden Oosten niet. Onderwijs staat zeer hoog aangeschreven, wetenschap is onvoorstelbaar belangrijk en iedereen wil studeren als hij de kans krijgt. Wantrouwen tegen de overheid, dat dan weer wel, maar misschien meer gerechtvaardigd dan in Nederland. De corruptie is op veel plaatsen in de wereld behoorlijk en als politiek ook de rechterlijke macht en de wetgevende macht beheerst, dan wordt het link. Je kunt echter met weinig recht dat de Nederlandse overheid en samenleving verwijten.
Overigens, het is interessant dat de meeste mensen die in complot theorieen geloven hierop meteen zeggen: het is geen complottheorie, dit is de werkelijkheid, de overheid, de famaceutische industrie (waar ik overigens best nog eens een appeltje mee wil schillen, want waarom duurde het zo lang voor Ebola vaccin, dat heeft toch te maken met dat het ons in het Westen niet raakt), de pers, de wetenschap, de elite vertellen ons alleen maar leugens (NTA) Wantrouwen in de wetenschap, elite, etc.. Het lastige in dit soort situaties, daar is al vaker op gewezen, is dat het onmogelijk is op een redelijke rationele manier de argumenten voor complottheorien te bespreken. Sterker nog, Qanon, dat deep State, etc. etc. Het is allemaal niet nieuw, komt telkens terug in een ander jasje, maar het maakt dus blijkbaar niet uit waar je bent, of wat je gelooft.
Het blijkt nu dat wij in het Westen niet minder gevoelig zijn voor allerlei complottheorieen dan moslims, Joden, Arabieren, Afrikanen en wie ook maar. Blijkbaar is het zo dat mensen naar complottheorieen grijpen als de wereld onoverzichtelijk wordt, onveilig, onvoorspelbaar en we geen grond meer onder de voeten hebben. Dan bestaat Corona eigenlijk niet, dan moeten we ons er dus ook niet tegen inenten en al helemaal niet druk maken over maatregelen. Laten we lekker koffie drinken na 9.00 uur in het centrum. Demonstreren, grondrecht, maar zorg dan in ieder geval dat je geen extremen aantrekt. Of als politici, zorg dan in ieder geval dat je geen extremen aanmoedigt.
Het is opvallend dat partijen in Urk zeggen: we hadden ons wat gelukkiger kunnen uitdrukken (zie NOS). In Amerika wordt je voor zoiets gelijk afgezet, hier kun je blijkbaar aanblijven als raadslid. Licht absurd, dat wel.
Overigens ben ik wel benieuwd of complotdenkers hun weerstand tegen de wetenschap blijven volhouden als ze met een gebroken been of ontstoken blinde darm in het ziekenhuis terecht komen, of erger. Knap als je dan nog zegt: ik wantrouw de wetenschap, die ontdekt heeft hoe je gebroken benen zet of repareert en hoe een simpele verwijdering van de blinde darm genezing kan brengen. Levensgevaarlijk om de wetenschap te vertrouwen.
Tegen al die mensen die de wetenschap wantrouwen, mocht je nu ooit om wat voor reden in het ziekenhuis terecht komen, met een gebroken been of een ontstoken blinde darm: vertrouw de arts niet als hij zijn wetenschappelijke kennis wil gebruiken om je beter te maken.Wie nog gelooft dat COVID niet bestaat, weest zo dapper om Eens een poosje in Libanon te gaan wonen, in een vluchtelingen kamp of dichterbij. Dit is de reden van de maatregelen, solidariteit, die is verder te zoeken. De enige argumenten die ik hoor.
Tuurlijk ligt er een zeer grote nadruk op de gezondheid, geluk, maar vertel dat aan al die mensen die nog prima jaren hadden kunnen leven, terwijl ze volkomen gezond waren, of misschien suikerziekte hadden, of longproblemen, of… Wees niet al te snel met je oordeel dat het allemaal wel meevalt, als je niet weet waar je het over hebt.
Maar, een kenmerk van tunnelvisie is dat je kunt zeggen wat je wilt, maar dat het toch niet aankomt.
Hadj/offerfeest en corona.
Vanavond zal het … graden zijn. Dat stond in een mail die ik kreeg van ‘New York City relief’, een christelijke hulp organisatie die elke avond New York intrekt met een bus. Die bus brengt eten en drinken naar mensen die geen huis of onderdak hebben of om wat voor reden arm zijn. Je kunt ook komen voor gebed en daar wordt eigenlijk nog het meest gebruik van gemaakt. Hoe dan ook, vannacht is het .. graden. En toen ik dat even op me in liet werken, voelde ik weer de enorme en extreme tegenstellingen die er zijn in de wereld. Als het gaat over de Corona crisis dan baalt de een ervan om al bijna een jaar thuis te werken en studeren en heeft de ander geen eens een huis om naar toe te gaan. kan het heftig zijn om thuis te werken, je collega’s niet te zien, je vrienden en vriendinnen te missen, maar je hebt tenminste een huis om te thuis te werkn.omgaat met Covid, toegang tot goede zorg, de mogelijkheid om thuis te werken, omdat je er in Nederland nogal minachtend gesproken over ArabiedrenCovid: mailtje New York city relief. It will be 18 degrees (fahrenheit)…